ایرواشر خانگی، دستگاه گرمایشی و سرمایشی است که عمدتا بر روی بام، بالکن و یا هر فضای مناسب دیگری نصب می شود و به صورتی مرکزی هم کار گرمایش یا سرمایش را برای یک ساختمان انجام می دهد. ایرواشر به واسطه کانال، هوای تولید شده را به واحد های یک ساختمان می رساند، تجهیزات بسیار ساده ای دارد و نصب و نگهداری آن هم آسان است.
بنابراین دلایل، ایرواشر خانگی در چند سال اخیر تبدیل به یکی از محبوب ترین دستگاه های تهویه هوا در کل دنیا و ایران شده است. در ادامه نحوه کار ایرواشر، اجزا و ویژگی و مزایای این دستگاه مورد تشریح قرار خواهد گرفت.
به طور کلی دستگاه ایرواشر در حالت گرمایشی، به یک سیستم آبگرم (بویلر) نیاز دارد. در این حالت آب گرم از بویلر به کویل های ایرواشر ارسال می شود و در آن جا با جریان هوای ایجاد شده از فن، هوای گرم ایجاد و در ساختمان منتشر می شود.
در حالت سرمایش نیاز به کویل نیست و در نتیجه نیازی هم به دستگاه برودت ساز بیرونی وجود ندارد. در این حالت یک پمپ آب بواسطه افشانه ها(نازل ها) در دستگاه کار سرمایش را ممکن می سازد، به این صورت که آب را در داخل ایرواشر پخش می کند و همین آب باعث تنزل حرارت هوای مورد استفاده می شود و در نهایت هوای سرد شده بیرون داده می شود.
در معنای لغوی ایرواشر یا AirWasher به معنای هواشور است و غیر از خنک سازی محیط، ایجاد رطوبت و پاک سازی محیط از گرد و غبار هم در این دستگاه با استفاده از تجهیزات جانبی ممکن است.
یکی از بزرگترین امتیازات ایرواشر خانگی در حالت سرمایشی این است که برای سرماسازی نیازی به کویل و در نتیجه موتور خانه ندارد. در ادامه اجزای ایرواشر خانگی را تشریح خواهیم کرد.
بدنه: عمدتا ورقی ساده و سبک را شامل می شود که تجهیزات را در خود جای داده است. بدنه را می توان بنابر محل از مواد سخت تر و با میزان خرابی کمتر ایجاد کرد.
فن: مهم ترین بخش یک ایرواشر، فن آن است و درواقع تنها بخش ایرواشر که مصرف انرژی نسبتا بالایی دارد فن است. با این حال مصرف انرژی فن و به طور کلی ایرواشر خانگی چندان بالا نیست. این امر یعنی بالا نبودن انرژی مصرفی، به ویژه برای آپارتمان ها بسیار مهم است و هزینه ها را به شدت کاهش می دهد.
فیلتر: فیلترهای متعدد و متنوعی در ایرواشرها استفاده می شوند که بسته به مکان جغرافیایی یا محل استفاده (کارخانه یا مسکونی) می توان از آن ها استفاده کرد.
کویل: در ایرواشر گرمایشی، کویل مورد استفاده است. همان طور که گفتیم در ایرواشر سرمایشی، کویل محل استفاده نیست.
سیستم نازل: در ایرواشر سرمایشی، سیستم نازل یا افشانه، با تزریق هوا درون دستگاه، از هوای اخذ شده دفع دما می کند. تعداد نازل ها هم بنابر محل مورد استفاده و میزان سردسازی یا رطوبت مورد نیاز قابل تعیین است.
لوله و اتصالات:
همان طور که حتما متوجه شدید اجزای ایرواشر بسیار ساده می باشند. هیچ کدام از اجزای دستگاه ایرواشر خانگی، مصرف انرژی بالایی ندارند و در صورت نیاز به تعویض هم چندان هزینه ی بالایی را بر مصرف کننده تحمیل نمی کنند.
دستگاه ایرواشر خانگی به خاطر سادگی شاکله و ساختار و همین طور اجزا، غالبا قیمت تمام شده ای پایین تر در مقایسه با دیگر دستگاه های تهویه ی هوا و هواساز دارد. مخصوصا در حالت سرمایشی، چون ایرواشر نیازی به دستگاه های کمکی مبرد ساز، مثلا موتور ندارد قیمت تمام شده آن بسیار مناسب خواهد بود.
ایرواشر خانگی، مکانیزم کاری بسیار ساده ای دارد، اخذ هوای محیط، تزریق آب به صورت پودری، ایجاد جریان هوا به واسطه فن و خروج و انتشار هوا در محیط بیرون. کل این فرآیند هیچگونه تولید صدای زایدی ندارد و به این ترتیب و در کل ایرواشر خانگی جز کم صداترین دستگاه های تهویه هوا محسوب می شود.
امکان رطوبت زایی در دستگاه های ایرواشر خانگی، در تابستان به واسطه خود مکانیزم کاری دستگاه و در زمستان به واسطه اضافه کردن تجهیزات به آن فراهم است. اما نکته ای که در مورد ایرواشر خانگی باید در نظر داشته باشید این است که به خاطر همین رطوبت زایی، چندان مناسب استفاده در نقاط مرطوب نیست.
یکی از بزرگترین امتیازت ایرواشرها، امکان استفاده از فیلترهای مختلف است که با توجه به آلودگی در بیشتر شهرهای ایران، می تواند نکته ای بسیار مثبت در مورد این دستگاه ها باشد.
همان طور که گفتیم دستگاه ایرواشر خانگی، تجهیزات ساده ای دارد. درواقع تنها قسمت ایرواشر که مصرف انرژی قابل ذکری دارد، فن دستگاه است که ان هم در مقایسه با دستگاه های دیگر، مصرفی متوسط و حتی پایین محسوب می شود. به طور کلی میزان مصرف برق دستگاه ایرواشر خانگی پایین است.
همان طور که اشاره شد، در حالت سرمایشی، کار سرد سازی و اخذ دما از هوای گرفته شده به واسطه افشانه های آب ترزیق شده در داخل ایرواشر انجام می شود. به همین دلیل نیازی به چیلر یا دیگر دستگاه های سرد سازی نیست که این امر امتیازی مهم برای این دستگاه به حساب می آید.
یکی از بهترین دستگاه های تهویه هوا ایرواشر خانگی است. سادگی دستگاه، اجزای کم، عدم نیاز به چیلر در حالت سرمایشی، رطوبت زایی، تصفیه هوا به واسطه فیلتر از مزایای این دستگاه محسوب می شود.
قیمت دستگاه ایرواشر در مقایسه با دیگردستگاه های تهویه مطبوع پایین تر و میزان مصرف انرژی آن هم از حد متوسط پایین تر است. به طور کلی می توانیم بگوییم که دستگاه ایرواشر خانگی، از جنبه های مختلف بهترین دستگاه تهویه مطبوع است و شاید تنها عیبی که برای آن می توان برشمرد رطوبت زایی آن است که استفاده از آن را برای مناطق مرطوب مشکل می سازد. اما در این مورد هم تجهیزات رطوبت گیری می تواند مشکل را برای ما حل کند.