تفاوت های بین فن کویل و هواساز

فن کویل و هواساز دو دستگاه با کارکرد مشابه اما سطح کارکردی متفاوت هستند.این دو دستگاه، جزو پرکاربردترین دستگاه های تهویه هوا هستند.در این مطلب ضمن تشریح مجزای هر کدام، تفاوت های بین فن کویل و هواساز را مورد اشاره قرار خواهیم داد.

دستگاه هواساز

دستگاه هواساز یا AHU، در واقع مجموعه ای از قطعات و بخش ها را شامل می شود که در یک یونیت مکعب شکل جا داده شده اند. به طور کلی، دستگاه هواساز، شامل سیستم تهویه و تصفیه هواست.

به طور معمول دستگاه هواساز روی سقف ساختمان نصب می شود و بواسطه داکت ها، هوا به بخش های مختلف ساختمان ارسال می شود.

کارکردهای اصلی هواساز

تصفیه هوا: فیلتراسیون و کنترل کیفیت هوایی که به فضاهای داخلی یک ساختمان ارسال می شود. این امر بواسطه فیلترهای تصفیه هوا ممکن می شود و تا زمانی که در نگهداری یا تعویض به موقع فیلترها قصوری صورت نگیرد، هوای دستگاه پاک خواهد بود.
تهویه هوا: کنترل دمای هوا که بنا بر نوع کارکرد دستگاه هواساز، هوا را خنک یا گرم می سازد، و هوای مطلوب را در داخل ساختمان حاصل می کند.
رطوبت زایی یا رطوبت زدایی: کنترل نسبی رطوبت.

به طور کلی دستگاه هواساز برای مکان هایی مناسب است که میزان تردد مردم زیاد و میزان تهویه هوا کند است، محل هایی مثل رستوران ها، سالن های غذاخوری، سالن های کنفرانس و غیره.

همچنین دستگاه هواساز برای مکان هایی که نیاز به رعایت مسائل بهداشتی در آن ها یک ضرورت است بسیار مناسبت دارد، مثلا آزمایشگاه ها، اتاق های عمل در بیمارستان ها، و دیگر مکان های مشابه.

اجزای دستگاه و مکانیزم کاری هواساز

اخذ هوا: دستگاه های هواساز، هوا را از بیرون اخذ، آن را تغییر داده (گرم یا سرد می سازند) و بعد در ساختمان توزیع می کنند.
فیلتراسیون: بسته به الزامات تصفیه هوا، فیلتر می تواند ذرات ریزتر، ویروس ها، باکتریها، بوی نامطبوع و یا دیگر آلاینده های هوایی را بگیرد.
فن: یک سیستم الکترومکانیکی که در واقع هوا را از داخل دستگاه هواساز به داکت ها هدایت می کنند. داکت ها مجراهایی هستند که هوا را به فضاهای مورد نظر(اتاق ها یا سالن ها) می رسانند.
مبدل دمایی: دستگاه هایی که دما را بین دو رسانا مورد تبادل قرار می دهند، در این حالت خنک کننده(مبرد) و هوا بواسطه یک مانع جامد از هم جدا می شوند.
کویل خنک کننده: هوا با عبور از این قسمت خنک می شود.طی این فرایند،ذرات آب ایجاد می شود. این ذرات بواسطه یک تفکیک کننده یا گیرنده قطره تعبیه شده در دستگاه به سمت سینی میعان هدایت می شود.
سایلنسر: پوششی که تا حد قابل توجهی، سطح صدا را کاهش می دهد.

مزیت مهم دستگاه های هواساز

مزیت مهم و در واقع دلیل اصلی متداول شدن دستگاه های هواساز، بازده بالای انرژی آنهاست. دستگاه هواساز در واقع با قطعات احیای هوای خود(مثلا مبدل)، میزان مصرف انرژی مورد نیاز در دستگاه های تهویه هوا را پائین می آورد. دستگاه، هوای بیرون و داخل دستگاه را با هم ترکیب می کند و به این ترتیب وقتی هوا به کویل می رسد، تفاوت دمایی پائین است و به این ترتیب تاثیر تفاوت شرایط اقلیمی پائین بوده و مصرف انرژی هم کم می شود.

فن کویل

فن کویل گاهی به صورت مستقل برای ایجاد جریان هوایی در یک محدوده و گاهی نیز به عنوان بخشی از یک سیستم تهویه هوای بزرگ تر مورد استفاده قرار می گیرد.پیکربندی این دستگاه هم مختلف و متنوع است و به طور عمده در سقف یا کف مجموعه مورد استفاده تعبیه می شود.

مکانیزم کاری فن کویل

فن کویل در واقع فنی است که هوا را می کشد، از آن جریان سازی می کند و با استفاده از کویلی آن را گرم یا سرد می سازد و در فضای مورد نظر منتشر می کند. سادگی بزرگ ترین مشخصه فن کویل است و تجهیزات اصلی آن یک فن و یک کویل است.

از فن کویل در چه مکان هایی استفاده می شود؟

از فن کویل برای تهویه هوای ساختمان های مختلف استفاده می شود، اما به طور کلی فن کویل بیشتر برای فضاهای کوچک محل استفاده است. برخی ساختمان های بزرگ، مثل مراکز خرید هم ترجیح می دهند که از فن کویل های متعدد برای خنک سازی مجزای فضاهای مختلف بهره ببرند.

دلیل این امر هم قیمت تمام شده مجموع فن کویل ها در مقایسه با هواساز در بیشتر موارد است.به این صورت هم قابلیت پوشش فضاهای منفک فراهم می شود و هم قیمت و هزینه ی کمتری صرف می شود.

تفاوت فن کویل و هواساز

هرچند شباهت هایی مشخص بین فن کویل و دستگاه هواساز وجود دارد اما بزرگ ترین تفاوت، سادگی فن کویل است. در واقع فن کویل برخلاف هواساز، دستگاهی مستقل است و نیازی به داکت ندارد.

به طور کلی برای بسیاری از صاحبان ساختمان های بزرگ یا کوچک، انتخاب بین فن کویل و هواساز یک مساله است.

اگر بخواهیم تفاوت های کلی این دو دستگاه را مورد اشاره قرار دهیم به این موارد مشخص می رسیم:

دستگاه هواساز در بیرون از ساختمان و مخصوصا روی پشت بام نصب می شود، در حالی که فن کویل به طور عمده روی سقف جاگذاری می شود.
فن کویل صرفا یک فن را داراست، در حالیکه هواساز می تواند چندین فن داشته باشد.
دستگاه هواساز به خاطر بزرگی، قسمت های کنترل مختلفی برای مدیریت کارکردش دارد، مثلا سنسورهای تنظیم میزان حرارت یا رطوبت.
دستگاه هواساز می تواند بخش های مختلفی چون رطوبت ساز و بازگرمایش(reheating) را دارا باشد و به همین دلیل دستگاهی پیچیده است.
فن کویل ها معمولا برای کنترل فضایی که در آن نصب شده اند مورد استفاده قرار می گیرند در حالی که هواسازها همیشه بخشی از یک سیستم تهویه بزرگ تر محسوب می شوند.
فن کویل از داکت برای خنک کاری یا گرم سازی استفاده نمی کند. فن هوا را به سمت کویل ها سوق می دهد.

نتیجه گیری

به طور کلی، فن کویل و هواساز دستگاه هایی با کارکرد مشابه اما ساختار متفاوت هستند. هواساز دستگاهی پیچیده با اجزای متنوع ودستگاه فن کویل، دستگاهی ساده است.

از فن کویل به صورتی مجزا، و از هواساز به صورتی یکپارچه برای تهویه هوا استفاده می شود.به همین دلیل باید پیش از تصمیم گیری باید به موارد مختلفی توجه شود، از جمله میزان فن کویل مورد نیاز، میزان حجم پیکربندی حاصل در صورت استفاده از هواساز، و اقتضائات محل مورد استفاده.