کنترل صدای هواساز یکی از بزرگ ترین دغدغه هایی است که در مورد این دستگاه ها مطرح است. در صورتی که برخی موارد مهم در موقع نصب رعایت نشود و محل نصب هم نقطه ای مناسب نباشد، صدای دستگاه می تواند بسیار آزاردهنده باشد. رعایت نکات نصب و نگهداری و همینطور استفاده از برخی ابزارآلات و دستگاه های کمکی می تواند مشکل صدا را در این دستگاه ها کاهش یا کاملا حذف کند.
دستگاه هواساز در حال حاضر به یکی از پرکاربرد ترین دستگاه های تهویه هوا در ادارات، موسسات، شرکت ها، کارخانجات و ساختمان های مسکونی تبدیل شده است. سادگی شاکله، مصرف پایین، نصب و نگهداری آسان و در نهایت قیمت مناسب باعث شده که دستگاه هواساز جاپایی محکم در بین دستگاه های تهویه هوا پیدا کند.
اما عدم رعایت برخی اصول ساده در موقع نصب می تواند آلودگی صوتی را در موقع کار این دستگاه موجب شود. از این گذشته، گاهی با وجود رعایت تمام موارد نصب، الزام به استفاده از برخی تجهیزات خاص برای کاهش صدا وجود دارد.در ادامه نکاتی کاربردی را در جهت کاهش و کنترل صدای هواساز ارائه خواهیم داد.
اولین نقطه ای که برای کنترل صدای هواساز باید به آن توجه داشت محل نصب آن است. زیر سازی محل نصب، ایجاد چارچوب با قفسه به گونه ای که هواساز، تکانی ناشی از کار نداشته باشد اولین گام برای کاهش صداست.
در دومین گام باید به فن توجه کنید. فن مهم ترین بخش هواساز است و درواقع بیشترین فعالیت دستگاه هواساز، از فن آن است.
به طور کلی فن دستگاه هواساز به صورت استاتیکی و دینامیکی بالانس می شود و در زیر شاسی یا بدنه فن، لاستیک هایی قرار داده می شود تا میزان صدای تولیدی را کاهش دهد. از این گذشته قرار دهی صحیح فن و اصطلاحا سوار شدن مناسب آن اهمیت اساسی در کاهش نویز دارد. این جانمایی مناسب در مورد کمپرسور و پمپ هم صدق می کند و کنترل صدای هواساز با رعایت این موارد بسیار آسان تر می شود.
در گام سوم، عایق حرارتی و صوتی در بدنه داخلی و بیرونی هواساز کار گذاشته می شود که تا حد زیادی در کاهش انتقال صدا تاثیر دارد. انتخاب مناسب عایق در این زمینه بسیار مهم است.
در گام چهارم می توان محیطی منفک (اتاقک) را برای هواساز در نظر گرفت. البته در تعبیه یک فضای ویژه برای هواساز باید به این مسئله توجه داشته باشید که هواساز در محیطی اصطلاحا خفه قرار نگیرد و در صورت ایجاد اتاقک، دیواره ها حداقل دو متر با دستگاه فاصله داشته باشند.
واقعیت آن است که اگر تمام موارد و الزامات نصب به طور صحیح هم رعایت شود، باز هم ممکن است دستگاه هواساز به خاطر نزدیکی به فضای زیرین مورد استفاده، صدایش در محیط قابل شنود و آزاردهنده باشد.
در چنین مواردی از صداگیرها برای کنترل صدای هواساز استفاده می شود. صداگیرها به طور عمده در خود دستگاه هواساز، به عنوان مبدا ایجاد صدا، و یا اینکه در کانال نصب می شوند.
صداگیر ها به نوعی طراحی شده اند که قابلیت جذب امواج صوتی را دارند. ماده ای که اغلب در صداگیر ها استفاده می شود پشم و سنگ است. بدنه صداگیرها از ورقه های فلزی با ضخامت های متفاوت ساخته شده است.
برای اینکه دستگاه های صداگیر بتوانند کارآیی صد درصدی داشته باشند باید حتما به محل نصب آن ها دقت کنید. کارشناسان و خبرگان کار با هواساز باید محل نصب صداگیرها را تعیین کنند. نقطه اشتباه در نصب صداگیر می تواند در کار دستگاه به شدت تاثیر گذار باشد. مثلا نصب صداگیر در قسمت زانویی ها می تواند موجب افت فشار هوای عبوری و همچنین منجر به تولید صدا شود.
برای کاهش صدا در خود دستگاه هواساز، صداگیرها را اغلب در جلو یا پشت فن نصب می کنند. فن ها پر سروصداترین قسمت دستگاه هواساز هستند و نصب صداگیر و گرفتن صدای آن ها، تاثیر بسیار مثبتی در کاهش صدا دارد.
اگر کنترل صدای هواساز در منبع (یعنی قسمتی که دستگاه هواساز در آن جا قرار دارد) به طور کامل ممکن نیست یا اینکه می خواهید هرچه بیشتر صدا را کاهش دهید می توانید کنترل صدا را در مسیر های انتقال هوا هم اعمال کنید. مثلا عایق کاری کانال های هوای عبوری، کاهش یا تغییر شاکله این کانال ها و استفاده از دستگاه های کوچک صداگیر مواردی از این دست می باشد.
گفتیم که استفاده از دستگاه های کوچک صداگیر در خود دستگاه هواساز هم می تواند مورد توجه قرار گیرد.اما استفاده از صداگیر در کانال هم می تواند در کنترل صدای هواساز تاثیر بسیار بالایی داشته باشد. اگر قصد بر نصب صداگیر در کانال باشد، بهترین نقطه، انتهای کانال و محل ورود هوا به محیط مورد نظر می باشد.
دیدیم که صداگیرها در کنترل صدای هواساز نقشی تعیین کننده می توانند داشته باشند.پس انتخاب صداگیر مناسب مهم است. برای انتخاب و نصب صداگیر، پیش از همه باید نوع صدای ایجاد شده از دستگاه هواساز را شناسایی کنید.
گاهی صدای ایجاد شده می تواند ناشی از عدم اتصال درست قطعات هواساز یا سوار نشدن دستگاه بر روی چارچوب باشد. اگر صدای ایجاد شده دقیقا مربوط به کارکرد خود دستگاه باشد آنگاه از صداگیر ها استفاده کنید.
اگر به این نتیجه رسیدید که از صداگیر باید استفاده شود، باید فضای مورد استفاده، ظرفیت دستگاه و میزان صدای ایجاد شده را هم در نظر بگیرید. بر اساس این موارد باید نوع و تعداد صداگیرها را انتخاب کنید.
نتیجه گیری
هواسازها به عنوان دستگاه های تهویه به سرعت در حال قبضه بازار وسائل گرمایشی و سرمایشی هستند. امکانات بالای این دستگاه ها در کنار سادگی باعث محبوبیت آنها شده است. اما در مواردی صدای این دستگاه ها، به عنوان یکی عیب مهم خود را نشان داده است.
برای کنترل صدای هواساز غیر از رعایت موارد نصب، در صورتی که همچنان صدا در سطح آزاردهنده ای باشد می توان از صداگیرها به عنوان یک ابزار کمکی برای تقلیل یا حذف صدا بهره برد. نصب صحیح در کنار استفاده از صداگیرها می تواند صدای هواساز را تا سطح قابل قبولی کاهش دهد.