تفاوت کندانسور و اواپراتور

کندانسور و اواپراتور هر دو مبدل حرارتی هستند و از نظر ساختاری به یکدیگر شبیه اند. به طوری که از نظر شکل ظاهری و نحوه نصب کندانسور عمودی یا افقی پوسته و لوله دقیقا شبیه به اواپراتور عمودی یا افقی پوسته و لوله ای است. اما تفاوت کندانسور و اواپراتور در نحوه جذب گرما و دفع گرما از سیال است. برای درک بهتر تفاوت این دو ابتدا باید تعریف دقیقی از آن ها و نحوه عملکردشان را بدانید. در ادامه این مقاله در بتاتهوبه به تعریف کندانسور و اواپراتور خواهیم پرداخت.

اواپراتور چیست؟

اواپراتور یا تبخیر کننده بخش گرماگیر یا سرد کننده سیستم تراکمی تبخیر کننده است و برخی به آن کولر هم می گویند. این دستگاه قادر به انتقال و هدایت دمای تولید شده به وسیله کندانسورهاست. در یک سیستم تهویه مطبوع اواپراتور به عنوان بخش ثانویه وارد عمل می شود. این دستگاه معمولا دارای ریموت است و با تنظیم آن می توان سردی یا گرمی کندانسور را کنترل کرد. برای اینکه به درک عمیق تری از اواپراتور و تفاوت آن با کندانسور برسیم٬ نیاز داریم که به شناخت عمیق تری از اواپراتور برسیم.

انواع اواپراتور و کاربردهای آن

انواع اواپراتورها عبارت اند از:

پوسته و لوله (سیلابی)
اواپراتور صفحه ای (مستقیم)
اواپراتور هوایی (خشک)

از اواپراتور در بسیاری از مصارف عمومی و صنعتی استفاده می شود. این دستگاه در بسیاری از سیستم های تبریدی مثل چیلر، پنل کولر گازی، داکت اسپلیت، سیستم VRF و … مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین برای تبخیر مواد غذایی، داروسازی و تفکیک مواد شیمیایی از اواپراتور صنعتی استفاده می شود.

کندانسور چیست؟

وظیفه اصلی کندانسور تولید هوای تازه و مطبوع در سیستم تهویه است. این دستگاه گرمای مبرد را پس از عمل تقطیر به چرخه بر می گرداند. در همه کندانسورها از گاز فریون به عنوان مبرد تولید کننده دمای مورد نظر استفاده می شود. به این صورت که گاز مبرد یا همان گاز فریون باید حتما قبل از ورود به کندانسور به وسیله کمپرسور متراکم و گرم شده باشد. این کار باعث می شود تا به شکل بهتری بتواند گرما را به واسط خنک تری مثل آب یا هوا منتقل کند.

مطالب مرتبط: مشاهده قیمت و خرید انواع روف تا پکیج

انواع کندانسور و مزایای آن

برای اینکه به درک عمیق تری از تفاوت اواپراتور و کندانسور برسیم٬ نگاهی عمیق تر به انواع و مرایای آن بینداریم:

کندانسور هوایی

از این نوع کندانسور به طور معمول در واحدهای کم ظرفیت استفاده می شود. همچنین در مناطق مرطوب که امکان استفاده از کندانسور آبی وجود ندارد از کندانسور هوایی استفاده می شود. از مرایای کندانسور هوایی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

عدم نیاز به مصرف آب
عدم مشکل یخ زدگی، رسوب و خوردگی
عدم نیاز به پمپ و شبکه لوله کشی
هزینه کمتر نصب و راه اندازی

کندانسور آبی

این نوع از کندانسورها در چیلرهای تراکمی پوسته و لوله استفاده می شوند. در این نوع آب خنک از داخل لوله و مبرد از فضای پوسته عبور می کند. یک نوع دیگر از کندانسورهای آبی کندانسور دو لوله ای است. همانطور که از اسمش پیداست این کندانسور از دو لوله هم مرکز تشکیل شده است و مبرد و آب در دو جهت مخالف درون لوله ها جریان پیدا می کنند.

شاید علاقه مند باشید: قیمت و خرید انواع فن کویل

تفاوت کندانسور و اواپراتور

حال که با کندانسور و اواپراتور و تعاریف آنها و عملکردشان آشنا شدید٬ باید ببینیم که تفاوت کندانسور و اواپراتور در چیست. همانطور که پیشتر توضیح دادیم این دو دستگاه از نظر ساختاری و ظاهری بسیار شبیه به یکدیگرند، اما تنها تفاوت آن ها در نوع عملکردشان است که کاملا عکس یکدیگر است.

در واقع تفاوت کندانسور و اواپراتور را می توان اینگونه شرح داد. در کندانسور ابتدا سیال گازی با درجه حرارت و فشار بالا وارد لوله ها می شود. حرارت اضافی این سیال از طریق هوا در کندانسور هوا خنک یا فن دار و از طریق سیالی مانند آب در کندانسور آب خنک یا پوسته و لوله گرفته می شود. سپس سیال در طول لوله ها حرکت می کند و در نهایت با تغییر فاز از حالت گاز به حالت مایع در می آید.

با این حساب می توان گفت مبدل حرارتی کندانسور، سیال گازی داغ در ورودی را به سیال مایع با درجه حرارت کم (تقطیر) در خروجی تبدیل می کند. اما سیستم اواپراتور عملکردی متفاوت دارد

نوع عملکرد سیستم اواپراتور دقیقا عکس نوع عملکرد سیستم کندانسور است. در مبدل حرارتی اواپراتور ابتدا سیال مایع با درجه حرارت و فشار کم (برعکس قبلی) به لوله ها وارد می شود. سپس حرارت توسط آب یا هوا و هر سیال دیگری از محیط اطراف گرفته می شود و در نهایت سیال از حالت مایع به حالت گاز در می آید. این سیال مایع کم فشار با گرفتن حرارت از محیط اطراف خود، تبخیر شده و حالت گازی پیدا می کند.

تفاوت مبدل حرارتی کندانسور و اواپراتور چیست؟

در این بخش با نگاه کوتاهی به ویژگی هر یک از این دستگاه ها تفاوت مبدل حرارتی کندانسور و اواپراتور را مرور میکنیم.

مبدل حرارتی کندانسور

به طور معمول دستگاه مبدل حرارتی کندانسور در دو نوع زیر ساخته می شوند.

۱ . سیستم کندانسور پوسته و لوله ای (آبی یا آب خنک)

۲ . سیستم کندانسور فن دار (هوایی یا هوا خنک)

این مبدل ها یا با استفاده از آب یا با استفاده از هوا مبرد را خنک سازی می کنند و به چرخه بر می گردانند. در نوع آبی در برخی موارد به برج خنک کننده نیاز است و در برخی مصارف کوچک از رادیاتور استفاده می شود.

مطالب مرتبط: مقایسه داکت اسپیلت با کولر گازی

مبدل حرارتی اواپراتور

مبدل حرارتی اواپراتور هم در دو نوع پوسته و لوله ای یا آبی و آب خنک و فن دار یا هوایی و هوا خنک طراحی و تولید می شوند. یکی از دلایلی که به این دو مبدل حرارتی گفته می شود بر می گردد به وظیفه این دستگاه ها. چون این دستگاه ها به مبادله حرارت بین دو سیال می پردازند. به این صورت که گرما از یک سیال به وسیله جداره لوله ها به یک سیال دیگر انتقال می دهند. این عمل موجب افزایش یا کاهش درجه حرارت سیال مورد نظر و تغییر فاز می شود.

سخن پایانی

در این مطلب به بیان تفاوت کندانسور و اواپراتور پرداختیم. این دو دستگاه که دو بخش حیاتی دستگاه های تهویه تبریدی هستند با اینکه بسیار شبیه به یکدیگرند اما در عملکرد کاملا عکس یکدیگر هستند. این دستگاه ها انواع مختلفی دارند که معمول ترین آن ها کندانسور عمودی یا افقی و کندانسور هوا خنک یا آب خنک و یا جریان موافق و جریان مخالف و … است. ساختار این دو دستگاه بسیار ساده است و طراحی پیچیده ای ندارد، اما معمولا در طراحی آن ها رعایت نکات ریزی وجود دارد که باعث می شود دستگاه از نظر راندمان، طول عمر و هزینه های نگهداری به دستگاهی با کیفیت تر تبدیل شود.