تهویه در سالن های مرغداری باعث جابجایی و تامین هوای تازه که از لازمه های زندگی است می گردد. به علاوه تهویه در سالن مرغداری تا حد زیادی باعث کاهش دما و میزان آلودگی هوا به ویژه برای جوجه ها می گردد.
تهویه در سالن مرغداری این امکان را فراهم آورده که طیور زیادی را با یکدیگر در این سالن ها پرورش دهیم، لذا از لحاظ اقتصادی کاهش هزینه های تولید و کار لازمه مدیریت هزینه ها در ساختمان ها و سالن های بزرگ می باشند.
تهویه در سالن های مرغداری رطوبت و گرما و گرد و غبار و بو های نامطبوع اضافی ایجاد شده در محوطه سوله را برطرف می کند و باعث کاهش باکتری ها و جلوگیری از انتقال ویروس های بیماری زا از طریق هوا می گردد.
فراهم نمودن سیستم های تهویه در سالن مرغداری با طراحی مناسب و دقیق سیستم برای تنظیم گرمای تولید شده به وسیله طیور خود یک هنر است. روش تهویه در سالن مرغداری با توجه به زمان روز ، فصل، میزان رطوبت و با بکارگیری گرمای تولید شده به وسیله پرندگان باعث کاهش مصرف انرژی می شود. در اینجا برخی اصول پایه در رابطه با تهویه در سالن مرغداری را بررسی می کنیم.
تهویه در سالن مرغداری در زمستان بسیار پیچیده تر از تهویه در سالن مرغداری در آب و هوای گرم تابستان هستند زیرا باید سوله ها را به منظور راحتی و صرفه جویی در مصرف انرژی کاملاً مسدود کرد.
با سوله های بسته، گاز، بو و رطوبتی که برای سلامت طیور مضر است، جمع شده و خارج می شود. امروزه برخی سیستم های اتوماتیکی تولید شده اند که می توانند به صورت اتوماتیک شکاف ها ، پنجره ها و سایر تجهیزات دیگر را باز و بسته کنند.
سیستم های تهویه هوای طبیعی برای شرایط آب و هوای گرم در سوله هایی با پنجره های جانبی به کار می رود. سیستم فوق از اختلاف دما و حرکت طبیعی هوا برای برطرف نمودن گرما و رطوبت اضافی و تأمین اکسیژن استفاده می نماید.
تغییر شرایط محیط در اندک زمانی موجب کاهش کارآیی این سیستم تهویه در سالن مرغداری می شود. برای حفظ دمای ثابت در سالن مرغداری به منظور راحتی طیور باید ضمن تهویه مکانیکی، تهویه طبیعی سالن مرغداری را ایجاد نمود.
سیستم تهویه در سالن مرغداری به صورت مکانیکی برای تهویه مناسب در کلیه شرایط آب و هوایی ضرورت دارد. در سیستم تهویه در سالن مرغداری به صورت مکانیکی از اجزا اصلی یعنی از هواکش های برقی به منظور تعویض هوای سوله استفاده می کنیم که شامل دو نوع فشار منفی و فشار مثبت می شوند.
در صورتی که هوای تازه در یک سوله کاملا بسته تعویض نشود، میزان غلظت ترکیبات هوا عوض می شود. غلظت های دی اکسید کربن ، آمونیاک و دیگر گازهای مضر به سطوح غیر قابل قبول افزایش خواهد یافت.
سیستم تهویه سالن مرغداری، هوا را در سالن مرغداری رد و بدل می کند، اکسیژن مورد نیاز برای سلامت و زنده ماندن طیور را تامین نموده و گازهای مضر و بو های نامطلوب به وجود آمده از تنفس و تجزیه فضولات را خارج می سازد.
برای برطرف نمودن رطوبت اضافی در سوله باید از سیستم تهویه استفاده کرد. تهویه مناسب موجب کم شدن رطوبت نسبی، و افزایش سلامتی طیور می گردد و قابلیت نگهداری رطوبت بیشتری را در خود دارد. قابلیت نگهداری رطوبت هوا با هر بار افزایش دما تقریباً ۲۰ درجه فارنهایت افزایش می یابد، یعنی دو برابر می گردد.
سیستم تهویه در سالن مرغداری به طور کلی به دو نوع دسته بندی می شوند:
(۱) سیستم تهویه در سالن مرغداری طبیعی (جریان طبیعی هوا)
(۲) سیستم تهویه در سالن مرغداری مکانیکی هوا (هواکش ها)
به دلیل کاربری گوناگون و مختلف این دو سیستم می توانند در کنار هم وظیفه تهویه در سالن مرغداری را به عهده گرفته و راحتی طیور را فراهم نمایند.
یک سیستم تهویه در سالن مرغداری باید مجهز به هوای کافی بوده و هوای مورد نیاز سوله را فراهم نماید. از جمله مواردی که باید در سیستم تهویه در سالن مرغداری طبیعی مد نظر قرار داد عبارتند از:
عملی ترین روش برای محاسبه جریان هوا طبق قانون زیر است:
برای تبخیر هر ۱ پوند آب و کاهش درجه حرارت به میزان ۱ درجه فارنهایت از هوای بیرون ، ۰٫۱ فوت مکعب جریان هوا در دقیقه لازم است . در طول تابستان، هواکش های مرکزی دایما در حال استفاده اند.
هواکش های انتهایی بیشتر در طول دوره رشد پرندگان به کار می روند. هواکش های خروجی را در فواصل کم پایین دیوارهای جانبی کار گزاری کنید تا هوای کهنه ، بو و رطوبت را از محیط خارج کنید. در فاصله هر ۳۰ متر طول سالن حداقل یک هواکش و فن ۳۶ متر می باشد.
در طول تابستان، هواکش های مرکزی اغلب در طول دوران رشد جوجه به کار میرود. هواکش فوق توسط ترموستات و تایمر کنترل می شود تا هوا به صورت دوره ای خارج گردد.
قوانین عمومی برای نصب موثر سیستم تهویه در سالن مرغداری عبارتند از:
تاثیرات تهویه در سالن های مرغداری عبارتند از:
افزایش بیش از حد گاز آمونیاک باعث از بین رفتن مخاط چشم جوجه ها و کوری چشم جوجه ها می گردد، به علاوه گاز آمونیاک باعث از بین رفتن مخاط دستگاه تنفسی شده و بهبیماری های تنفسی زیادی را به وجود می آورد.