معرفی دستگاه های تهویه مطبوع برای بیمارستان ها

برای انتخاب بهترین دستگاه های تهویه مطبوع بیمارستان ها باید به چند نکته توجه داشت. نکته اول اینکه تهویه در بیمارستان اهمیت بسیاری دارد. یک دستگاه تهویه مناسب برای بیمارستان باید رطوبت محیط در بخش های مختلف بیمارستان را به خوبی تنظیم کند.

نکته بعدی و مهم تر این است که دستگاه تهویه مناسب برای بیمارستان باید از انتشار میکروب ها جلوگیری کرده و حجم هوای مناسب را در هر زمانی در مکان مورد نظر فراهم کند. و نکته آخر هم این است که یک دستگاه تهویه مطبوع بیمارستانی باید با توجه به حفظ سلامت کارکنان و بیماران تهیه و تنظیم شود.

هدف از تهویه مطبوع در بیمارستان ها

شاید بتوان گفت هدف اصلی از تهویه مطبوع در بیمارستان ها سلامت جان کارکنان و بیماران است و به همین دلیل طراحی دستگاه تهویه برای بیمارستان ها بسیار حساس و حیاتی است. یک دستگاه تهویه مطبوع در بیمارستان باید هوای سالمی برای تنفس فراهم بیاورد و بتواند به خوبی غلظت مواد آلاینده تولید شده را کاهش داده و این آلاینده ها را از داخل ساختمان خارج کند.

در واقع این کارها باعث می شود تا عفونت های هوابرد از داخل بیمارستان انتقال پیدا نکند. برای طراحی یک سیستم تهویه مناسب بیمارستانی باید به چند نکته توجه داشت. ابتدا باید میزان تهویه در بیمارستان را در نظر گرفت، سپس مقدار و کیفیت هوای بیرون از بیمارستان که به داخل آن جریان دارد اندازه گیری شود.

همچنین باید جهت جریان هوا در بیمارستان بررسی شده و این جهت باید از بخش های تمیز به سمت بخش های آلوده باشد. همچنین سیستم جریان هوا باید به صورتی تنظیم شود که هوا به صورت موثر وارد هر بخش از بیمارستان شده و آلاینده های تولید شده در هر بخش به نحو موثری خارج شوند.

روش های تهویه هوا در بیمارستان ها

به طور کلی برای تهیه هوا در بیمارستان از سه روش اصلی استفاده می شود. که به ترتیب تهویه طبیعی، تهویه مکانیکی و تهویه ترکیبی نامیده می شوند. در ادامه با هر یک از این روش ها آشنا خواهیم شد.

تهویه طبیعی

یکی از معمول ترین و اولین راه های تهویه بیمارستان ها استفاده از روش تهویه طبیعی است. در این روش نیروهایی مثل باد و نیروی شناوری حرارتی به دلیل اختلاف چگالی هوای داخل و بیرون وظیفه تهویه هوا را انجام می دهند.

با استفاده از این نیروها هوای بیرون از طریق پنجره ها، درها، نورگیرها و هواکش ها به داخل ساختمان هدایت شده و همین طور هوای داخل از ساختمان خارج می شود. آب و هوای منطقه، نقشه ساختمان و رفتار اشخاص ساکن در بیمارستان عواملی هستند که میزان استفاده از تهویه طبیعی را در بیمارستان تعیین می کنند.

در این روش بیشترین تهویه طبیعی هنگامی رخ می دهد که پنجره ها در دو طرف اتاق ها باز باشند. این روش معایبی هم دارد. برای مثال در زمستان ها و به خصوص در شب ها امکان باز گذاشتن پنجره ها وجود ندارد.

همچنین استفاده از فن های اختلاط مثل فن سقفی یا اگزوز فن های تعبیه شده در پنجره ها تنها زمانی مجازند که هوای بیرون به میزان کافی تامین باشد. چون ممکن است باعث انتشار آلاینده های هوا در اتاق بیمار شوند.

تهویه مکانیکی

در این روش برای تهویه هوا از فن استفاده می شود. این فن ها ممکن است به صورت مستقیم در پنجره یا دیوار نصب شوند یا اینکه در کانال هوا به منظور تامین یا خروج هوا از اتاق نصب شوند. انتخاب نوع سیستم تهویه مکانیکی به میزان زیادی به آب و هوا بستگی دارد.

مثلا در آب و هوای گرم و مرطوب که نفوذ هوا باید به حداقل ممکن برسد و تقطیر هم باید کاهش پیدا کند، استفاده از سیستم تهویه مکانیکی فشار مثبت پیشنهاد می شود.

در مناطق سرد و خشک به منظور کاهش تقطیر باید میزان کمتری از هوای داخل به خارج از ساختمان برسد و به همین دلیل از تهویه فشار منفی استفاده می شود. از تهویه فشار منفی همچنین برای اتاق هایی که تولید آلاینده دارند مثل حمام، توالت و آشپزخانه استفاده می شود.

تهویه ترکیبی

در این روش هم از روش طبیعی و هم از روش تهویه مکانیکی برای تهویه مطبوع بیمارستان استفاده می شود. به طور کلی وقتی تهویه طبیعی به تنهایی نتواند هوای داخل ساختمان را مطبوع سازد، از هواکش هایی برای افزایش میزان تهویه اتاق استفاده می شود.

طریقه نصب فن ها باید به گونه ای باشد که هوای اتاق به طور مستقیم از دیوار یا سقف به خارج از ساختمان تخلیه شود. مشکل اصلی این روش صدای زیاد هواکش های قدرت بالا است. همچنین نیاز به منبع برق دایمی دارند و محل نصب آن ها هم باید وجود داشته باشد.

تفاوت تهویه هوا در بیمارستان ها با سایر ساختمان ها

همانطور که پیش تر هم گفته شد سیستم تهویه هوا در بیمارستان با سایر ساختمان ها متفاوت است. در بیمارستان ها باید حرکت هوا در داخل و بین بخش های مختلف محدود شود. همچنین برای کاهش آلودگی هایی مثل بو، میکرو ارگانیسم ها، ویروس های هوابرد، مواد شیمیایی خطرناک و مواد رادیو اکتیو باید از استانداردهای خاصی برای تهویه و فیلتراسیون هوا تبعیت کرد.

همچنین در بیمارستان ها ممکن است هر بخشی به رطوبت و دمای متفاوتی نیاز داشته باشد و باید به این موضوع توجه ویژه کرد. از همه مهمتر اینکه حساسیت طراحی سیستم تهویه هوای مطبوع در بیمارستان ها بسیار زیاد است و باید این سیستم طوری طراحی شود که از انتقال پاتوژن های هوا برد جلوگیری کرد.

انواع سیستم های مناسب تهویه هوا در بیمارستان ها

با توجه به مواردی که ذکر شد سیستم های مختلفی برای تهویه هوا در بیمارستان ها پیشنهاد می شود. در ادامه با هر یک از این سیستم ها آشنا خواهیم شد.

سیستم فن کویل با توزیع هوای تازه مرکزی

این سیستم بهترین سیستم برای سرمایش و گرمایش اتاق های بستری، درمانگاه، اتاق پزشکان، اتاق پرستاران و اتاق های اداری بیمارستان هاست. در این سیستم هوای مطبوع مورد نیاز برای هر بخش از طریق یک دستگاه هواساز مرکزی تامین شده و توسط کانال کشی به اتاق ها توزیع می شود.

وجود ترموستات در این سیستم کمک می کند تا بتوان میزان دمای اتاق را کنترل کرد. در این روش یک فن کویل سقفی در بالا درب ورودی هر اتاق نصب می شود. این فن کویل ها فضای اتاق را اشغال نمی کنند. اما باید توجه داشت که از آن ها در طبقاتی که عایق حرارت کف ندارند نباید استفاده کرد.

سیستم هوا رسان چند منطقه‌ای

از این سیستم برای سرمایش و گرمایش اتاق های عمل و احیا، اتاق زایمان و جراحی استفاده می شود. به طور کلی فضاهایی از بیمارستان که نیاز به تنظیم دمای جداگانه دارند باید به سیستم هوا رسان چند منطقه ای مجهز شوند.

تهویه با واحدهای محلی با استفاده از فن کویل

در روش تهویه با واحدهای محلی با استفاده از فن کویل، سیستم سیال گرم و سرد با استفاده از شبکه لوله کشی، دما و سرما را از مرکز به واحد تهویه محلی می رساند. این واحد هوای تازه یا هوای برگشتی را از اتاق می گیرد، فیلتر می کند و پس از عبور از کویل حرارتی یا برودتی وارد اتاق می کند.

این واحدها به طور معمول در زیر پنجره ها قرار داده می شوند و با شیرهای حرارتی خودکار با سرعت های مختلف ونتیلاتور تنظیم می شوند. از این سیستم بیشتر برای بخش اداری بیمارستان استفاده می کنند، چون امکان کنترل رطوبت هوا را ندارند.

کولر

از کولر هم می توان برای تهویه هوای برخی از قسمت های بیمارستان ها استفاده کرد. البته صدای زیاد و همچنین کنترل نداشتن روی رطوبت هوا مشکل اصلی استفاده از کولر است. به خصوص در برخی از مواقع رطوبت هوا باعث رشد عوامل قارچی می شود

هود

برای کاهش انتشار آلاینده ها به خصوص در آزمایشگاه ها معمولا از هود استفاده می شود. این هودها با استفاده از قدرت مکشی که دارند ذرات خروجی از منبع را گرفته و از طریق شبکه کانالی این ذرات را به خارج انتقال می دهند.